دروازه قرآن در ورودی جاده اصفهان به شیراز، در نزدیکی تنگ الله اکبر و در میان کوه های باباکوهی و چهل مقام واقع شده است. وجه تسمیه این دروازه وجود قرآنی بر فراز طاقی مرتفع است. این دروازه شامل یک طاق مرتفع از نوع طاق کجاوه ای در وسط، دو طاق با ارتفاع کم در دو طرف است. این طاق در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی در فارس ساخته شد. قرآنی نیز در آن جای داده شد تا مسافرین به برکت عبور از زیر آن سفر را به سلامت به پایان برند و در موقع سفر از زیر قرآن بگذرند. به مرور زمان طاق شکسته و تخریب شد. در دوره حکومت زندیه، کریم خان زند (1172-1193ه.ق) مجدداً آن را بازسازی نمود و در قسمت فوقانی آن اتاقی ساخت و دو جلد قرآن نفیس را به خط ثلث و محقق، اثر سلطان ابراهیم بن شاهرخ گورکانی در آن اتاق جای داد. این قرآن ها به قرآن «هفده من» مشهورند. در سال 1316 که طرح توسعه راه شمالی شیراز در دستور کار دولت قرار گرفت، این طاق خراب شد و قرآن مذکور نیز به موزه پارس منتقل گردید. در دوره قاجاریه که چند زلزله در شیراز آسیب هایی را به وجود آورد، این دروازه نیز آسیب دید، اما به وسیله «محمدزکی خان نوری» مورد بازسازی و مرمت قرارگرفت. در سال 1327 یکی از بازرگانان شیراز به نام حسین ایگار، مشهور به اعتماد التجار، با هزینه شخصی خود طاق کنونی را بازسازی کرد و چند آیه از قرآن کریم را که با خط ثلث و نسخ بر روی کاشی نوشته شده بود، بر بدنه طاق نصب کرد. در پیشانی شمالی این طاق (سمت کوه بمو) این آیه بر روی کاشی نوشته شده است: «ان هذا القرآن یهدی الّتی هی اقوم و یبشر المؤمنین الذین یعملون الصالحات ان لهم اجراً کبیراً». در پیشانی جنوبی طاق (سمت شهر شیراز) این آیه نیز نگاشته شده: «قل لئن اجتمعت الانس و الجن علی ان یأتوا بمثل هذا القرآن لایأتون بمثله و لو کان بعضهم لبعض ظهیراً» در گوشه غربی طاق نیز این آیه نوشته شده: «انا نحن نزلناه الذکر» و ادامه این آیه در قسمت شرقی طاق و روبهروی همان کتیبه نوشته شده: «وانّا له لحافظون». این بنا در تاریخ 19/9/1375 با شماره 1800 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شیراز شناسی
دروازه قرآن
اندازه متن